Het gebruik van elektrische fietsen heeft de laatste jaren een enorme vlucht genomen. Het is dé uitkomst voor woon-werkverkeer en ideaal voor mensen die net dat duwtje in hun rug nodig hebben. Maar als je zelf al aardig doortrapt op je fiets wat dan? Dan is er nu ook een sportievere variant beschikbaar: de speed pedelec, ook wel speed bike genoemd. Deze snelle elektrische fiets schakelt de ondersteuning niet uit bij 25 km per uur, maar kan door tot een snelheid van wel 40 km per uur.

Sparta is de eerste Nederlandse fabrikant die een speed pedelec (ook wel speed bike of s-bike genoemd) op de Nederlandse markt brengt: de Sparta ION® E-Speed. Een elektrische fiets die ondersteunt tot 40 km per uur. Zogezegd het ideale vervoersmiddel voor woon-werkverkeer. Deze innovatieve fiets kreeg al meteen bij de lancering de GIO erkenning 2013.

De specificaties van de Sparta ION® E-Speed:

• Snelheden tot 40 km per uur: verschillende standen: tour, sport, power en eco
• Actieradius tot 145 km
• Uitgerust met gashendel waardoor de fiets ook autonoom kan rijden (zonder trappen)
• Volledig geïntegreerde, onzichtbare accu
• Geruisloze en krachtige achterwielmotor zorgt voor de aandrijving
• Stoere look

Kenteken, verzekering en AM rijbewijs zijn verplicht voor deze fiets en een helm is zeker aan te raden. De adviesprijs van de fabrikant is 2599 euro, maar in werkelijkheid vaak rond de 2200 euro aan te schaffen.

Zie bijvoorbeeld: Sparta ION E-Speed Dames 2014

StraatDeal

De specificaties spreken tot de verbeelding, maar hoe fietst deze speed bike in de praktijk? Dankzij project de StraatDeal, een pilotproject van het samenwerkingsverband ‘Midden-Nederland Bereikbaar’, konden wij deze fiets een dagje uitproberen.  Zal de speed pedelec mensen kunnen verleiden om de auto wat vaker te laten staan? Wiewatwaarhoe test het uit.

Gebruikerstest Sparta ION E-Speed

Eerste indruk

Fietsenzaak Jonico leverde ons de fiets en de eerste indruk is goed. Geen opvallend sportieve fiets om te zien, geen racefiets stuur of iets dergelijks, maar wel robuust en stoer in matzwarte kleur. De accu’s mooi weggewerkt in het wat dikkere hoekige frame. De rode kabels accentueren het geheel subtiel. Ook de koplamp met ledverlichting is mooi geïntegreerd boven de voorvork en te bedienen met de knop op het stuur. Overigens gaat de lamp in een tunnel vanzelf aan. Jammer is wel dat de opvallende nummerplaat achterop afbreuk doet aan het stoere uiterlijk. Ook de spiegel aan het stuur is wat dat betreft een kleine afknapper. Maar een kentekenplaat heeft te maken met de wettelijke regels en niet met de fabrikant. Bovendien gaat het er natuurlijk niet alleen om hoe hij er uit ziet. De vraag is of deze krachtpatser ons hart sneller kan doen slaan met zijn prestaties?

Op de weg

Door de accu’s is de ION E-speed wel wat zwaarder dan een gewone fiets, maar door de versnellingen is hij toch ook nog goed vooruit te trappen zonder ondersteuning.  Dat is natuurlijk fijn wanneer de accu uitvalt, maar eerlijk is eerlijk, eenmaal de fun ontdekt van de ondersteuning wil je hem niet meer zonder gebruiken. Opstarten gaat met ondersteuning namelijk heerlijk snel en soepel. Net of iemand je een duwtje in de rug geeft. Bij het eerste gebruik is het even wennen, want in de power-stand betekent dit een flinke duw vooruit. Bijna eng zo gemakkelijk je de weg over sjeest.

1. De ervaring van een recreatieve huis-tuin-en-keuken fietser

Het is bij het opstappen even wennen aan het verende zadel, maar dat duurt niet zo heel lang. De eerste keren dat de pedalen worden ingetrapt met ondersteuning vliegt de fiets vooruit. Naar later blijkt was de fiets in powerstand geschakeld. De krachtigste ondersteuning. Even terugschakelen met de knoppen op het stuur naar de tour-stand. Maar ook dan zoeft de fiets vooruit en met een paar rustige omwentelingen is de 25 km bereikt. In alle drukte van het verkeer is het even wennen aan de nieuwe snelheid, drempels zijn opeens snel dichtbij komende obstakels en andere weggebruikers zitten veel sneller in de weg. Ook het inknijpen van de remmen lijkt met een vertraging te gaan en het is even zoeken naar het gevoel. Het stuur is wat breed en dat gevoel wordt versterkt door de gemonteerde spiegel aan het linker handvat van het stuur. ook later tijdens het fietsen geeft dit een breed gevoel wat niet prettig is in de bochten en bij het passeren van medeweggebruikers. Het nut van deze spiegel, die vermoedelijk niet standaard op de fiets zit, blijft een raadsel, want achter je kijken kun je er niet mee. Na een kort testrondje is het tijd voor een langere proefrit met ruimte om echt eens voluit te gaan. En ja dan ervaar je het echte speed pedelec gevoel.

Wat een plezier zo’n fiets. Heerlijk tegen de wind in door de weilanden en toch makkelijk zo’n 30 km per uur fietsen. Met een beetje doortrappen is de 35 km zo gehaald. Eerlijk gezegd is het fietsen hierop natuurlijk een beetje voor luie mensen die niet alles uit zichzelf willen halen, maar het geeft wel een kick om zo op snelheid te komen en te weten dat je dit ook vol kunt houden terwijl je geen echte doorgewinterde fietser bent. Wielrenners inhalen is opeens geen probleem. Je fietst met gemak grote hoeveelheden kilometers weg, de accu houdt het prima en geeft ook keurig de resterende actieradius aan dus je weet waar je op kunt rekenen. Nu ik de smaak te pakken heb, maar even doortrappen naar de 4o dan. De laatste kilometers zijn het zwaarst, want boven de 38 wordt het moeilijker en ja de 40 is bereikt, maar dan merk je wel meteen dat de ondersteuning uitschakelt. In de harde wind lijkt de fiets bij hele hoge snelheid ook wat zwabberiger aan te voelen, maar dit kan met wennen te maken hebben. De fiets is verder vrij stabiel, alleen het nemen van de bochten met hoge snelheid is nog even aftasten. Ook wellicht omdat de fiets in het bochtwerk wat stug aanvoelt.

De lange testrit was bijna 30 kilometer lang en is ongeveer in een uur afgelegd, al met al een mooi resultaat. Zonder zweet stap je af en toch heb je het gevoel lekker in beweging te zijn geweest. Zeker voor herhaling vatbaar.

2. De ervaring van de sportieve fietser

In het begin is het wennen aan het geveerde zadel, het voelt even vreemd aan maar op zich naar een aantal km zitten begin je er aan te wennen.
Nederland is een land van fietsers, maar ook een land van drempels, met veertig een drempel over is nog steeds geen prettig gevoel zelfs niet met een geveerd zadel. Je wordt min of meer gelanceerd, nu is dat niet het grootste probleem als je even uit het zadel gaat en gaat staan op de pedalen. Maar dit blijft toch voorbehouden aan de wat meer ervaren fietsers onder ons.

De speed pedelec fietst in de stand zonder ondersteuning nog steeds redelijk lekker, doordat je prima met de fiets kan schakelen. Natuurlijk voelt het wel veel zwaarder aan. Maar mocht de accu ermee op houden dan nog steeds valt er goed met de fiets te fietsen. Omdat ik gewend ben met wielrennen hoge snelheden te rijden vond ik het irritant dat boven de veertig kilometer de begrenzer aan slaat. De E-fiets stagneert en de snelheid valt direct terug. Omdat de fiets zwaarder is dan een gemiddelde racefiets is continue op 40 km per uur fietsen een lastige klus.

Deze fiets was uitgerust met een spiegel waar ik geen extra nut van in zag, in de spiegel kijken levert geen extra veiligheid op. De enorme kentekenplaat op de achterkant , oogt als de plaat van een SH fietser ofwel zo’n bord voor slechthorenden. De fiets is stabiel hoewel ik hem met hoge snelheden in de bochten wat lomp vind aanvoelen. Het stuur is groot en lomp waardoor hij in de bochten minder goed reageert. Hij stuurt niet zo direct als dat je zou verwachten bij een fiets van dit kaliber. De remmen voelen niet comfortabel aan, zeker niet bij de hoge snelheden. Het stuur is verstelbaar in hoogte. De fietscomputer is groot en had wat mij betreft veel kleiner gemogen. Hoe kleiner hoe lichter.

Wat ik een nadeel zou vinden is de open ketting kast, de ketting ligt bloot en alle tandwielen liggen bloot, wat maakt dat zo’n fiets veel meer onderhoud nodig heeft. Aangezien onze testfiets een echt woon-werkpaard zou moeten zijn, is dit een nadeel. Hoe meer modder en zand er tussen de derailleur en de tandwielen komt hoe zwaarder de fiets zal gaan lopen, dit is voor elke fiets met open delen overigens het geval.

Voor de gemiddelde fietser die toch iets sneller wil dan de 25 km is dit een prima elektrische fiets. Ondanks tegenwind zoef je vooruit, je bent snel weg bij het verkeerslicht (als er geen mensen voor je staan dan). Maar wil je harder dan 35 dan kun je beter overstappen naar de racefiets. Als de begrenzer intreedt is meteen gedaan met de pret de snelheid zakt terug en continue 40km per uur rijden zit er niet in.

Wettelijke regels en veiligheid

Het gebruik van speedbikes is nogal omstreden en roept veel discussies op bij fiets. Door de hoge snelheden neemt de kans op ongelukken toe, zeker omdat op het fietspad het snelheidsverschil te groot is. De grens tussen fiets en brommer is aan het vervagen door deze tussenvormen van vervoer. Je trapt op eigen kracht, maar wordt wel ondersteund met een motor. Het is bijna geen fietsen meer te noemen. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu rekent de speed pedelec dan ook tot de categorie snorfietsen, vandaar ook het kenteken. Je mag hiermee tot 25 km per uur op het fietspad. Rij je er 45 km per uur mee binnen de bebouwde kom dan ben je in principe in overtreding. Niet dat daar op dit moment snel naar gehandeld wordt, maar met de toename van het gebruik van de E-bikes zal ook de discussie hierover toenemen en wellicht ook andere regels vragen.

Testoordeel Sparta ION E-speed

Je zit met de speed-pedelec zo op de 30 km per uur of hoger, een prima fiets dus voor langere afstanden woon-werkverkeer. Je bent lekker in beweging, maar je komt niet bezweet en afgemat op je werk aan. Zeker een prima alternatief voor de auto, en het openbaar vervoer, maar dan moet je route er wel geschikt voor zijn. De speed pedelec is namelijk minder geschikt voor het gebruik in de stad of drukke dorpskernen vanwege de hogere kans op ongelukken. Overige verkeersdeelnemer schatten je snelheid niet goed in, omdat de fiets er uit ziet als een fiets en niet als een (snor)brommer. Het fietsen op hoge snelheid vergt bovendien beduidend meer concentratie en reactievermogen en is mede daarom minder geschikt voor de oudere of onzekere bestuurders. Het zal sommigen meer stress opleveren dan plezier.

Het uiterlijk is robuust en de accu’s zijn mooi geïntegreerd in het frame. De testfiets kwam met een spiegel waarvan de functie onduidelijk is gebleven. De spiegel is eerder storend, omdat het je gevoelsmatig lomper en breder maakt in bochten, bij versmallingen en bij passeren. Nadeel is wel dat een open kettingkast meer onderhoud vraagt. De bedrading had beter en mooier weggewerkt kunnen worden, alles loopt over en langs de fiets. Dit had best door het frame gemogen, maar waarschijnlijk was dit niet mogelijk door de accu’s die erin zitten. Leuk is wel de rode kleur van de kabels.

De echte racefietser zal liever op eigen kracht hoge snelheden bereiken en het gevoel over zijn fiets blijven houden, maar de iets minder sportieve fietser zal zeker de lol ervaren van het extra zetje, de hoge snelheid en de kans om hiermee grotere afstanden in korte tijd af te leggen. Dat maakt fietsen leuker. De prijs valt ook mee en valt niet veel duurder uit dan een reguliere e-bike.

Conclusie: de Sparta ION E-speed is een prima fiets die de alledaagse fietser zeker zal verleiden tot grotere prestaties, is niet geschikt voor onzekere bestuurders, maar heeft wat ons betreft wel een hoge fun factor.

Sparta ION E-Speed 2015 Dames 45km

Sparta ION E-Speed 2015 Heren 45km